-
Period: to
20. hamarkada zoriontsua.
-
Kontsumismoa
Luxusko produktuak beharizan bihurtu. Zatikako ordainketak lehen aldiz agertu. -
Biztanleriak burtsan inbertitu.
Biztanleriak burtsan inbertitu. Kredituak eskatzera ere heldu. -
Pertsonek burtsan inbertitzearen ondorioak.
Akzioen balioak igo (eskari eskaintzaren legeak). Mailegu-emaileek dirua edonori esakini ibertitu zezaten. Burtsak nola funtzionatzen zuen ez zekien pertsonek, haien bizitza osoko aurrezkiak inbertitu. Dirutza ikaragarriak lortzen ziren mitoak zabaldu. -
Ostegun Beltza
Akzioen salmenta masiboa. Eskari-eskaintza legearen ondorioz, akzioen balioak behera egin. Burtsa guztiz erori. -
Period: to
1929ko krak-a eta Depresio Handia
-
Zuzeneko ondorioak.
Pertsona askok haien aurrezki guztiak galdu balioen erorketagatik. Pertsona askok, itzuli ezin zituzten zorrak zeuzkaten, burtsan inbertitzeko eskatu baitzituzten eta burtsan galdu ziztuztelako aurrezkiak. -
Ondorio larrienak.
Milioika inbertsore pobrezian erori. AEB-ko banku nagusien itxiera, ondorioz, milaka aurrezki galdu. Erosmen ahalmena txikitu. Enpresa askok itxi (ekoizpena %50 jaitsi). Langabezia tasa handitu(13 milioi baino gehiago). BPG %64 inguru txikitu. -
Ondorio larrienak 2.
Krisia Europara zabaldu. Hainbat pertsonek bere buruaz beste egin zuten. Desberdintasun sozialak nabarmen handitu. Pertsona askok etxea galdu. (Central Park kartoizko kutxetan lo egiten zuten pertsonaz bete). -
Alemanian izandako eragina.
Alemania:- 20. hamarkadako hazkundea izan zuen Alemaniak AEBko maileguei esker. -29ko Krak-ak Alemaniara ez kapitalik bidaltzea ekarri zuen eta ondorioz, inbertsioen murrizketa eta ekoizpen industrialaren %58aren murrizketa. -6 milioi langile langabezian geratu ziren eta nekazaritza kolapsotik gertu geratu. -Egoera honen aurrean gobernuak balio-gutxitzea baztertu zuen inflazio baten beldurrez eta deflazioa aukeratu zuen.
-
Ingalaterran izandako eragina.
- 1929. urtetik aurrera, mundu krisiaren inpaktua pairatu zuen eta esportazioak, jadanik geldirik zeudenak, kaltetuagoak izan ziren eskariaren murrizketaren ondorioz.
- Nahiz eta ekonomikoki oso kaltetuta zegoen eta langabezi tasa gero handiagoa zen, egoera politiko eta soziala ez ziren gehiegi aldatu.
-
Frantzian izandako eragina.
- 1931. urtetik aurrera eragina izan zuen, noiz esportazioak %75 jeitsi ziren. Langabezia ez Ingalaterrako eta Alemaniako bezain altua izan, zenbait urte lehenago etorri ziren etorkin gehienek herrialdetik alde egin zutelako.
- Prezioen jaitsierak ahalbidetu zuen langileek haien erosteko boterea mantetzea nahiz eta soldatak drastikoki murriztu ziren.
- Gobernuak politika deflazionista bat aplikatzea erabaki zuen.
-
Espainan izandako eragina.
- Krisiak Primo de Riveraren diktadurak hasitako obra publikoak geldiarazi zituen, ekoizpenaren murrizketa eraginaraziz eta beranduago, aldaketa politikoa.
- Errepublikaren sorrerarekin bat, krisia larriagotu zen kapitalen ihesa dela eta.
-
Period: to
Bigarren mundu gerra.
