-
Iraultzaren aurrekariak
XVIII. mendeko bigarren erdian, Frantziako ekonomia hedatzen ari zen, gizarte-egitura arazotsua zen eta estatu monarkikoa krisian zegoen. Estamentu pribilegiatuetan aldeko gizarte eta ekonomia-arauen aurkako jarrera orokorra zegoen. Pertsona gorenek Erreinuko Estatu Nagusiak biltzeko eskakizunak egin zuten.Neckerrek Estatu Estatu Nagusiak 1789-ko Maiatzaren 1ean biltzeko deialdia egin zuen. -
Iraultzaren Ohiartzuna (1789-1799)
Liberalismo, gizarte-iraultza, burgesia, demokrazia, diktadura, giza eskubidea, gizabanakoen askatasuna etb.: horiek guztiak 1789tik 1799ra bitarteko hamarkadan sustraituriko funtszeko kontzeptuak dira.
Napoleonek hauxe utzi zuen idatzita: Santa Helenako erbestan:" Nire ustez, ni erori eta nire sistema desagertu ondoren, Europan egon daitekeen oreka bakarra herri handien batasuna eta konfederazioa da" -
Iraultzaren hasiera
Hiru estamentuetako hautesleek Estatu Nagusien bilerara eraman beharreko kexak eta errebindikazioak eman ordezkariei. Kexa gehienak hamarrenak eta gainerako zerga feudalak ordaindu behar izateari buruzkoak ziren. Ekainaren 20ko goizean, hirugarren estatuko ordezkariek itxita aurkitu zuten biltzeko lekua. Ekainaren 27an, Luis XVI-ak hirugarren estatura biltzeko agindua eman, ordura arte horren aurka zeuden guztiei. Uztailaren 7an, Frantziak Biltzar Nazional Konstituziogilea zuen. -
Bastilla espetxearen erasoa
-
Lehengo ekintza iraultzaileak
Erregeak eta sektorerik kontserbadoreenak ez zuten absolutismoa ezabatzerik onartu. Orduan, herri-altxamendua hasi zen.Jendea arma eta sutaus bila joan zen Bastillako gotorlekura eta espetxera. Mirabetza pertsonala eta harremanak inolako kalte-ordainak gabe ezabatu Dekretu horien behin betiko testua honelaz hasten da: "Biltzar Nazionalak Sistema Feudal osoa suntsitu da".Mirabeauk idatzitakoa;bertan, gizakien arteko askatasuna nahiz berdintasun eta subiranotasun nazionala aldarrikatu zen -
Aldi moderatua. 1791ko Konstituzioa
Konstituzioaren aurreko atalean Gizakiaren eta herritarren eskubideen adierazpena dago, eta 1791ko Irailaren 14 an promulgatu zen. Bertan aginte banaketan oinarritutako monarkia konstituzionala ezarri zen. Biltzar Konstituziogileak kleroaren ondasunak nazionalizatu zituen 1789ko Azaroaren 2an, gero, ondasunak saldu eta apezpikuak nahiz apaizak hautatuak izatea ezarri zuen -
Konstituzioa sortu
-
Konbentzioa
Sufragio Unibertsala sortu -
Konbentzio Errepublikanoa eta Monarkia erortzea (1792-1793)
Europako potentzia absolutistek, Austriak eta Prusiak, Frantzia iraultzailea inbaditzeko erabakia hartu zuen. Frantziako herria, ideiak ordura arte kaleetan eta politikaren bidez adierazi ondoren, armada nazional bihurtzen hasi. 1792ko ekainean, herriak eraso egin Tuilerietako errege.jauregiari. -
1792ko Parlamentua
Aurreko konstituzioa baino erradikalagaoa -
Biltzar legegilea (
Konstituzioa onetsi ondoren, parlamentu edo Biltzar Legegile Berriko 745 diputatuak hautatu ziren, hauteskunde-prozesuaren bitartez. Hauteskunde prosezu horren ondorioz, alderdi politikoak edo kulbuak sortu ziren, eta horiek interes eta iritzi politiko guztiak ordezkatzenzituzten. Klub iraultzailerik famatuena jakobinoena izan zen -
Gerrs eta Diktadura errepublikanoa
Gerra zibileko giroaren eta gerra kanpora hedatzearen ondorioz, egoera erradikalizatu zen. 1793 ko urtarrilaren 21 an Luis XVI.a guillotinan hil zuten. Konstituzio berria egin zen, eta horrek demokrazioa errepublikanoa ezarri gizonen sufragio unibertsalarekin. Robespierre ata ia ehun jarraitzaile exekutatu zituzten, orduan, girondinoek hartu zuten gobernua eta beste konstituzio bat egin zuten -
Luis XVi.a guillotinatu
-
Barruko erreformak
Ordena publikoa Barne Ministerioa eta polizia sekretu eraginkorra sortuz berrezarri zen.Zergen arloan ere erreforma garrantzitsua ezarri zen. Zuzenbide Zibileko Kode berria promulgatu. Frantziako Iraultzako eta Napoleon inperioko erakundeak estatu aliatuetan eta mendekoetan aplikatu. -
Direktorioa eta Napoleonek agintea lortu (1795-1799)
Direktorioak Italiako armadaren agintea eman zion korsikar jeneral gazteari. 1796an, Italia iparraldea konkistatu eta Campoformioko Bakea ezarri Austriari. Egiptoren kanpainaren ostean 1798-1799 Parisera itzuli. Brumario hilaren 18ko estatu-kolpeak hiru kontsulekin osaturiko aaginte betearazle berria ezarri. -
Europako gerra
Frantzia, estatu giza, beste estatu batzuekin borrokatu zen. Baina Frantziak, prosezu iraultzaileraren aurrendari gisa, mundu osoko herriei egiten zien dei.Intelektualak Napoleonen aldekoak ziren. Frantziaren eta Britania Hnadiaren arteko gatazka, iraultza baino lehen hasitakoa, ekonomikoa zen gehien bat. -
Europa Napoleonn aurka
Espainolen erresistentziaren ondorioz, Baileneko Gudutik (1808) Wellingtonen garaipenetara arte (1812) .Errusiako kanpainan Grande Armée zeritzoneko 600 000 soldaduren atzera egitea ere (1812) hondamenezkoa izan zen. Europako potentzien koalizio batek armada inperialak garaitu zituen Nazioen Guduan (1813 -
Inperioaren Mugak
1812an, enperadoaren armadek Europa osoa okupatzen zuten,Andaluziatik Moskuraino, eta baltikotik ekialdetik Mediterraneoraino.Mendeko estatuen sistema konplexua zegoen.Belgika, Holandarekin batera 1795an anexionatuta, Bataviako Errepublika. Jeronimok Westfaliako erreinuko koroa jantzi zuen.
