Historiaurrea

  • Period: 200,000 BCE to 300 BCE

    Behe paleolitoa

    1- Familietan bizi ziren
    2- Emakumeek fruituak, tuberkuluak edo sustraiak bildu
    3- Gizonek tresnak egin eta ehizatu.
    4- Gizadiaren lehen kultura sortu
    5- Kanpalekuetan bizi ziren, kostaldean, ibai ertzetako terrazetan
    6- silexa erabiltzen zuten.
    7- Sua egiten ikasi
  • Period: 120,000 BCE to 35,000 BCE

    Erdi Paleolitoa

    -Fruituak eta beste landare batzuk.
    - Klima hoztu zenez, haitzuloetan bizi.
    -Eguraldiak hobera beste toki batzuetara: ehiza toki. -Moustier kultura bi tresna mota: karraskagailuak eta geziak.
  • Period: 35,000 BCE to 100,000 BCE

    Goi-Paleolitoa

    • Homo sapiens sapiens gizakia agertu.
    • Homo sapiens neanderthalensis galdu.
    • Harriak, hezurrekin lehengaiak egin.
    • Ibaietatik oso gertu, kanpoko kanpalekuetan babestu. -
    • Enborrak, adarrak eta animalien larruekin txabolak egin.
    • Ehizan eta arrantzan adituak.
    • Erlijioak eta bizitza espiritualak oso garrantsitzuak.
  • Period: 7500 BCE to 6500 BCE

    Iraultza Neolitikoa eta Burdin Aroa

    1- Duela 10.000 urte inguru hasi.
    2- Tenperaturak igo, klima-aldaketa
    3- Elikatzeko modu berriak
    4- Mesolitiko hasi klima aldaketaren ondoren
    5- Bizimodu berria
    6- Harria asko landu
    7- Nekazaritza eta Abeltzaintza agertu.
    9- Sedentario bihurtu.
    10- Artisauak lana egin janariaren truke.
    11- Heriotza-tasa jaitzi
    12- Biztanleen kopurua gora egin.
    13- Zurezko goldea asmatu.
    14- Metalak erabiltzen hasi.
    15- Tresnak egiten hasi.
    16- Erlijioa garrantzi handia
  • Period: 6000 BCE to 1000 BCE

    Metal Aroa

    1- Gizakiak metala urtzen hasi eta horrekin tresnak egiten.
    2- Kobrea, Brontzea eta Burdina erabili.
    3- Metalak erabiltzen zuten bitartean Egipton escritura hasi zen.
    4- Zibilizazioan aurrerapenak egon ziren.
    5- Gurpila eta orgak erabiltzen hasi ziren.
  • Period: 4500 BCE to 4000 BCE

    Neolitikoa Euskal Herrian

    1- Inguru atlantikoa komunikatzeko zailtasun handiak zituen
    2- Mediterranear isurialdean ez zeukaten arasorik
    3- hegoaldean nekazaritzari lotutako bizimodu sedentarioa garatu
    4- Hildakoak panteoietan(trikuharria) lurperatu
    5- Brontze aroan lehenengo herrixkak agertu, baina jendea haitzuloetan bizitzen jarraitzen zuten
  • Period: 4000 BCE to 3100 BCE

    Mesopotamia

    1- Lan garrantsitzuena, nekazaritza
    2- Labore garrantsitzuenak zerealak
    3- Animaliak zaintzen zituzten batez ere ardia eta beheia
    4- Ehiza egiten zuten
    5- Beste lanbide batzuk sortu ziren: Medikuak, apaizak eta musikariak.
    6- Zura eta harria baliabide ugariak
    7- Biztanleek lihozko edo artilezko tunika lisdunak jantzi eta normalean oinutsik ibili
    8- Politeistak ziren
    9- Matematikak eta Natur zientziak asko eboluzionatu zuten
    10- Gurpila asmatu
    11- Tenpluak eta jauregiak eraiki zituzten
  • Period: 3200 BCE to 31 BCE

    Egipto

    1- 2 eskualde zeuden: Egipto Garaia eta Egipto Beherea
    2- Faraoiak lur guztien jabe
    3- Pribilejiodunak, lur jabeak baina ez guztiak
    4- Esklaboak ez zeukaten eskubiderik
    5- Nekazariak janaria lortu
    6- Artisauak ehunak landu eta bitxiak egin
    7- Politeistak ziren
    8- Hildakoekin momifikazioa egin
    9- Jainko-jainkosak tenpluetan bizi.
    10- Hiru etapa: Inperio berria, Inperio zaharra, Inperio ertainia
    11-
  • Period: 3000 BCE to 1400

    Zibilizazio Minoikoa

  • 334

    Monarkia Helenistikoa

    1- Alexandri hil ondoren, haren jeneralek inperioa banatu eta bakoitza bere erresuma sortu.
    2- Horrela bukatu zen greziar zibilizazioa.
  • Period: 334 to 30

    Grezia Helenistikoa

    ALEXANDRO HANDIA:
    1- Mazedoniako erregea izan
    2- Persiar inperioa konkistatzeari ekin
    3- K.a. 334 eta K.a. 323 urteetan inperio handi bat sortu (Indo ibaraino)
    4- Konkistatutako lurraldeak hauek izan ziren: Persia, Mesopotamia, Siria, Egipto...
    HELENISMOA:
    1- Alexandro handiak konkistatutako lurraldeetan grekoa ezarri
    2- Greziar kultura hegoaldeko kulturarekin uztartu, fenomeno horri helenismoa deitu.
    3- Kostaldean portu handiak eraiki, merkaritza indar handi hartu
  • 489

    Atenaseko sistema politikoa

    1- Ekklesia: batzarrak egiteko biltzen ziren lekua.
    2- Hiru sistema politiko daude. Magistratuak, Helieak eta Bulea
    3- MAGISTRATUAK: hiru magistratu mota daude. Estrategak: armadaren buruak, Arkonteak: hiria gobernatu eta Diruzainak: ogasuna kudeatu
    4- HELIEAK: 6000 epile zeuden, delituak epaitu,
    5- BULEAK: 500 hiritar, legeak prestatu.
  • Period: 489 to 334

    Garai Klasikoa

    1- Ezaugarriak: Atenaseko eta Espartako nagusitasuna eta etengabeko gerrak
    2- Lau gobernu mota polisetan: Tirania, Monarkia, Oligarkia eta Demokrazia.
    3- Tirania: boterea indarrez hartu, pertsona bakar batek egiten zuten.
    4- Monarkia: oinordetzan jaso, pertsona bakar batek egiten zuten.
    5- Oligarkia: pertsonak aukeratu, pertsona talde batek egiten zuen.
    6- Demokrazia: bozketak edo zozketak egin, poliseko gizonezko hiritar guztiak egiten zuten.
  • Period: 799 to 490

    Garai Arkaioa

    1- K.a. VIII.en mendetik aurrera polisak bildu.
    2- Hiri estatu independienteak
    3-Polis bakoitzean legeak armadak eta modeta euki, errege bat gobernatu eta borroka asko egon.
    4- Greziaren lurraldea Helade deitu
  • Period: 1150 to 800

    Garai iluna

  • Period: 1400 to 1150

    Zibilizazio Mizenikoa

    1-Mizenasko zibilizazioak bostehun bat urte hartu zituen: K.a. 1630 urtetik 1100 urtera, gutxi gorabehera.
    2- Zibilazioaren hiriak, jauregien inguruan sortu
    3- Aristokrazia gerlaria menperatu
    4- Troia bi aldiz irabazi borroketan
    5- Lineal A izeneko idazkera hartu zuten, Lineal B idazkera sortuz.
    6- Noblezia Tholoi izeneko hilobietan ehortzen zuten.
    ARKITEKTURA